Αναγνωρίζοντας τα βρώσιμα άγρια χόρτα του τόπου μας

Γεια χαρά και πάλι. 

Όποιος έχει μεγαλώσει κοντά σε αγρούς πιθανότατα να έχει μαζέψει αγριολάχανα έστω και μια φορά στη ζωή του. Προσωπικά θυμάμαι κάτι όμορφα, χειμωνιάτικα μεσημέρια που πηγαίναμε μαζί με τις γειτόνισσες ή τη γιαγιά μας στους αγρούς για να μαζέψουμε χόρτα για βραστή σαλάτα. Παιδάκια σαν ήμασταν μας έδιναν δυο τρία διαφορετικά και τα χρησιμοποιούσαμε σα δείγμα για να κόβουμε κι εμείς παρόμοια. Έτσι μάθαμε να ξεχωρίζουμε κάμποσα και μας έγινε κι εμάς συνήθεια που εντάξαμε στο διαιτολόγιό μας. 

Το χωράφι που περιβάλει το τωρινό μας σπίτι είναι γεμάτο λάχανα -έτσι λέμε στη Λευκάδα τα χόρτα- και μαζί με τα αντίδια που φυτέψαμε έχουμε την τύχη να τρώμε κι απ' αυτά. Τα δε λάπατα που φυτρώνουν δίνουν εξαιρετική γεύση στις σπανακόπιτές μας. Ομολογουμένως, αυτά δεν τα αναγνώριζα εγώ, ο Βασίλης μου τα υπέδειξε, που έμαθε κι αυτός πλάι στη γιαγιά του να μαζεύει λάχανα. 

Σήμερα θα σας δείξω όλα εκείνα που μαζέψαμε και αναγνωρίσαμε με τη βοήθεια της μαμάς μου σύμφωνα με το πώς τα ονομάζουν στη Λευκάδα. Φυσικά, κάποια είναι ευρέως γνωστά σε όλους, για παράδειγμα το πικρορόδικο, που όπως αποκαλύπτει και τ' όνομά του ξεχωρίζει για την πικράδα του. Παλιά ούτε να τ' ακούω δεν ήθελα, τώρα όμως αυτή η πικράδα δίνει άλλη χάρη στη βραστή σαλάτα.  

Η μαμά μας έδειξε και το γλυκορόδικο, το οποίο έχει πολύ χαρακτηριστικό φύλλο όπως βλέπετε.  

Εκείνο που δεν ήξερα καθόλου είναι η λαψάνα, η οποία πια μου αποτυπώθηκε στο μυαλό χάρη στο έντονο σκούρο περίγραμμα που έχει στα φύλλα της. 

Ο ζώχος θα έλεγα είναι επίσης κοινό λάχανο. Βέβαια, το έχω ακούσει και ζωχό στη Χίο και τον έχω δει γραμμένο και με όμικρον. Μυστήριο παραμένει η ορθογραφία του, το σχήμα του ωστόσο αποτυπώνεται εύκολα στο μυαλό μιας κι έχει κατσαρά κι ελαφρώς αγκυλωτά φύλλα. 

Το προζυμάκι είναι άλλο ένα χόρτο που μάζευα εμπειρικά χωρίς να γνωρίζω την ονομασία του, το οποίο κατατάσσεται σε εκείνα με γλυκιά γεύση. 

Γλυκό είναι και το καρζόνι, ένα χόρτο που φύεται εκεί όπου υπάρχει νερό. Σ' ένα λευκαδίτικο ιστότοπο είδα να το αναφέρουν κι ως το μαϊντανό της θάλασσας. Η αλήθεια είναι ότι μια οποιοτητα υπάρχει ανάμεσα στα δύο είδη.   

Για το τέλος σας άφησα το σπροχόρταρο. Έτσι το λέει η μαμά μου, που το έμαθε από τη δική της μαμά. Αν στα μέρη σας λέγεται διαφορετικά παρακαλώ μοιραστείτε το μαζί μας. Αυτό μοιάζει με τα φύλλα του καρότου κατά κάποιο τρόπο και είναι ελαφρώς σκληρό χόρτο κι αφού βράσει. Στη Λευκάδα συνήθιζαν να το τρώνε μαζί με σκορδαλιά. 

Άλλο ένα λάχανο που έχει χαραχθεί στο μυαλό μου είναι το γουρουνάκι, ένα ιδιαίτερο χόρτο που η γιαγιά μας είχε μάθει να το μαζεύουμε γιατί το αναγνωρίζαμε εύκολα από τα "μπιμπίκια" και το χνούδι που έχει το φύλλο του. Έξυπνη σαν ήταν η γιαγιά μας έβαζε αυτή την αποστολή και ξέγνοιαζε από τη μόνιμη ερώτησή μας: "Γιαγιά, αυτό τρώγεται;". Αυτό δεν το έχουμε φωτογραφίσει εδώ στην Κέρκυρα, αλλά ήθελα να μοιραστώ μαζί σας αυτή την ανάμνηση.  

Καλό Σαββατοκύριακο, 

Ευγενία