Φτιάχνοντας σπερνά, ένα θρεπτικό και υγιεινό γλυκό με βάση το σιτάρι.

Γεια χαρά σε όλους και πάλι!

Οι παιδικές μας μνήμες στη Λευκάδα είναι τόσο έντονες και πραγματικά αποτελούν το θησαυρό μας στο διάβα της ζωής. Μεγαλωμένα στην πόλη, χαρήκαμε τις ξέγνοιαστες στιγμές που μοιραστήκαμε με όλους μας τους γειτόνους στο αγαπημένο μας σοκάκι μας. Το παιγνίδι δε το χορταίναμε ποτέ και μόνο σταματάγαμε για λίγα λεπτά, όταν έβγαιναν οι μεγάλοι για να μας ταΐσουν το απογευματινό μας: κατά βάση μια φέτα ψωμί με λάδι, πασπαλισμένη με ζάχαρη. Το Φθινόπωρο και το Χειμώνα δεν έλειπαν και τα σπερνά, η χαρμόσυνη εκδοχή των κόλλυβων. 

Τα σπερνά, που κατά βάση είναι βρασμένο σιτάρι εμπλουτισμένο με διάφορους καρπούς, τα έφτιαχναν οι γυναίκες όταν γιόρταζε το σπίτι τους ή η ενορία τους και τα πήγαιναν ως προσφορά στην Εκκλησία της οποίας γιόρταζε ο Άγιος κατά τη διάρκεια του εσπερινού. Από κει και τ' όνομά τους, σπερνά. Μμμμ, θυμάμαι ότι τα τρώγαμε με μεγάλη λαχτάρα και σύμφωνα με το εθιμοτυπικό η οικογένεια που τα έφτιαχνε τα μοίραζε σε συγγενείς και οικείους, οπότε καταλαβαίνετε, σε μια κοινωνία που τα έθιμα ακόμα ήταν ζωντανά η κατανάλωση σπερνών ήταν τακτικότατη. 

Κάπου το έθιμο ξεθύμανε και χρόνια είχαμε να τα γευτούμε. Αλλά τις προάλλες, μιας και μου είχε περισσέψει ένα ρόδι -βασικό συστατικό της συνταγής- σκέφτηκα να φτιάξω για πρώτη φορά κι εγώ σπερνά. Η συνταγή είναι απλούστατη, χωρίς μετρήματα υλικών και ιδιαίτερη προετοιμασία. Όλα τα έκανα με το μάτι, όπως λέμε. 

Υλικά για τα σπερνά:

Σιτάρι ολόκληρο (μισό πακέτο)

1 ρόδι ξεσπυρισμένο

σουσάμι (καβουρδισμένο προαιρετικά)

σταφίδες ξανθές και μαύρες

αμύγδαλα ξασπρισμένα (προαιρετικά ή αν δε βαριέστε)

καρύδια χοντροκομμένα

λευκά κουφέτα (αν διαθέτετε)   

κανέλα και γαρύφαλλα σε σκόνη

ζάχαρη (για το σερβίρισμα, προαιρετικά) 

Εκτέλεση:

Βάζουμε το σιτάρι σε μπολ με νερό και το αφήνουμε να μουλιάσει για να μαλακώσει ώστε μετά να βράσει πιο γρήγορα. Το σουρώνουμε και το βάζουμε σε κατσαρόλα με μπόλικο νερό για να βράσει . Όταν έχει βράσει (να μαλακώσει, αλλά όχι να λιώσει) το σουρώνουμε, το βάζουμε με βαθύ μπολ και το αφήνουμε να κρυώσει καλά.

Μέσα στο μπολ με το σιτάρι προσθέτουμε το ρόδι, το οποίο πρέπει να είναι μπόλικο, γιατί κάνει τα σπερνά μας ζουμερά όταν τα τρώμε. Μετά βάζουμε μπόλικο σουσάμι, τις σταφίδες μας, τα αμύγδαλα και τα καρύδια. 

Πασπαλίζουμε με κανέλα και γαρύφαλλα (δεν το παρακάνουμε για να μην πικρίσει το γλυκό μας) κι ανακατεύουμε καλά. Τέλος προσθέτουμε τα λευκά κουφέτα (ζαχαράτα όπως τα λέμε στη Λευκάδα) με τα οποία διακοσμούμε το γλυκό μας. Εγώ δεν είχα, οπότε και δεν έβαλα. Επίσης, να σας πω την αλήθεια παλιά με ενοχλούσαν, γιατί είναι τόσο σκληρά, κι έτσι τα απέφευγα. 

Ζάχαρη ψιλή (όχι άχνη, αυτή παραδοσιακά μπαίνει στα κόλλυβα) μπορείτε να πασπαλίστε πάνω από τη μερίδα που πρόκειται να φάτε. Κατ' εμέ, δεν είναι απαραίτητη, ειδικά αν το ρόδι είναι γλυκό κι αφού και οι σταφίδες μαζί με τα κουφέτα προσφέρουν τη γλύκα τους σε όλο το μείγμα. 

Και βέβαια, οι παλιές γυναίκες που δεν άφηναν να πάει τίποτε χαμένο μετά τα σπερνά έφτιαχναν και κουρκούτη, με βάση το νερό μέσα στο οποίο έβραζαν το σιτάρι. Σε επόμενη ανάρτηση θα σας μιλήσω και γι' αυτή την παραδοσιακή συνταγή. 

Φιλάκια πολλά, πολλές ευχές σε όσους γιορτάζουν και με το καλό να μας έρθει ο νέος μήνας. 

Ευγενία