Φτιάχνοντας σπερνά, ένα θρεπτικό και υγιεινό γλυκό με βάση το σιτάρι.

Γεια χαρά σε όλους και πάλι!

Οι παιδικές μας μνήμες στη Λευκάδα είναι τόσο έντονες και πραγματικά αποτελούν το θησαυρό μας στο διάβα της ζωής. Μεγαλωμένα στην πόλη, χαρήκαμε τις ξέγνοιαστες στιγμές που μοιραστήκαμε με όλους μας τους γειτόνους στο αγαπημένο μας σοκάκι μας. Το παιγνίδι δε το χορταίναμε ποτέ και μόνο σταματάγαμε για λίγα λεπτά, όταν έβγαιναν οι μεγάλοι για να μας ταΐσουν το απογευματινό μας: κατά βάση μια φέτα ψωμί με λάδι, πασπαλισμένη με ζάχαρη. Το Φθινόπωρο και το Χειμώνα δεν έλειπαν και τα σπερνά, η χαρμόσυνη εκδοχή των κόλλυβων. 

Τα σπερνά, που κατά βάση είναι βρασμένο σιτάρι εμπλουτισμένο με διάφορους καρπούς, τα έφτιαχναν οι γυναίκες όταν γιόρταζε το σπίτι τους ή η ενορία τους και τα πήγαιναν ως προσφορά στην Εκκλησία της οποίας γιόρταζε ο Άγιος κατά τη διάρκεια του εσπερινού. Από κει και τ' όνομά τους, σπερνά. Μμμμ, θυμάμαι ότι τα τρώγαμε με μεγάλη λαχτάρα και σύμφωνα με το εθιμοτυπικό η οικογένεια που τα έφτιαχνε τα μοίραζε σε συγγενείς και οικείους, οπότε καταλαβαίνετε, σε μια κοινωνία που τα έθιμα ακόμα ήταν ζωντανά η κατανάλωση σπερνών ήταν τακτικότατη. 

Κάπου το έθιμο ξεθύμανε και χρόνια είχαμε να τα γευτούμε. Αλλά τις προάλλες, μιας και μου είχε περισσέψει ένα ρόδι -βασικό συστατικό της συνταγής- σκέφτηκα να φτιάξω για πρώτη φορά κι εγώ σπερνά. Η συνταγή είναι απλούστατη, χωρίς μετρήματα υλικών και ιδιαίτερη προετοιμασία. Όλα τα έκανα με το μάτι, όπως λέμε. 

Υλικά για τα σπερνά:

Σιτάρι ολόκληρο (μισό πακέτο)

1 ρόδι ξεσπυρισμένο

σουσάμι (καβουρδισμένο προαιρετικά)

σταφίδες ξανθές και μαύρες

αμύγδαλα ξασπρισμένα (προαιρετικά ή αν δε βαριέστε)

καρύδια χοντροκομμένα

λευκά κουφέτα (αν διαθέτετε)   

κανέλα και γαρύφαλλα σε σκόνη

ζάχαρη (για το σερβίρισμα, προαιρετικά) 

Εκτέλεση:

Βάζουμε το σιτάρι σε μπολ με νερό και το αφήνουμε να μουλιάσει για να μαλακώσει ώστε μετά να βράσει πιο γρήγορα. Το σουρώνουμε και το βάζουμε σε κατσαρόλα με μπόλικο νερό για να βράσει . Όταν έχει βράσει (να μαλακώσει, αλλά όχι να λιώσει) το σουρώνουμε, το βάζουμε με βαθύ μπολ και το αφήνουμε να κρυώσει καλά.

Μέσα στο μπολ με το σιτάρι προσθέτουμε το ρόδι, το οποίο πρέπει να είναι μπόλικο, γιατί κάνει τα σπερνά μας ζουμερά όταν τα τρώμε. Μετά βάζουμε μπόλικο σουσάμι, τις σταφίδες μας, τα αμύγδαλα και τα καρύδια. 

Πασπαλίζουμε με κανέλα και γαρύφαλλα (δεν το παρακάνουμε για να μην πικρίσει το γλυκό μας) κι ανακατεύουμε καλά. Τέλος προσθέτουμε τα λευκά κουφέτα (ζαχαράτα όπως τα λέμε στη Λευκάδα) με τα οποία διακοσμούμε το γλυκό μας. Εγώ δεν είχα, οπότε και δεν έβαλα. Επίσης, να σας πω την αλήθεια παλιά με ενοχλούσαν, γιατί είναι τόσο σκληρά, κι έτσι τα απέφευγα. 

Ζάχαρη ψιλή (όχι άχνη, αυτή παραδοσιακά μπαίνει στα κόλλυβα) μπορείτε να πασπαλίστε πάνω από τη μερίδα που πρόκειται να φάτε. Κατ' εμέ, δεν είναι απαραίτητη, ειδικά αν το ρόδι είναι γλυκό κι αφού και οι σταφίδες μαζί με τα κουφέτα προσφέρουν τη γλύκα τους σε όλο το μείγμα. 

Και βέβαια, οι παλιές γυναίκες που δεν άφηναν να πάει τίποτε χαμένο μετά τα σπερνά έφτιαχναν και κουρκούτη, με βάση το νερό μέσα στο οποίο έβραζαν το σιτάρι. Σε επόμενη ανάρτηση θα σας μιλήσω και γι' αυτή την παραδοσιακή συνταγή. 

Φιλάκια πολλά, πολλές ευχές σε όσους γιορτάζουν και με το καλό να μας έρθει ο νέος μήνας. 

Ευγενία     

Νέα μετακόμιση, νέα σπορά!

Γεια χαρά φίλοι μου!

Δύο μήνες πέρασαν από την τελευταία μας ανάρτηση και πλέον σας γράφω από άλλη πόλη. Και τί πόλη; Πόλη σπουδαία, πόλη με αίγλη, πόλη φημισμένη, πρωτεύουσα της άλλοτε ποτέ Ιόνιας Πολιτείας. 

Και φυσικά σας μιλώ για την Κέρκυρα, το νησί που θα μας φιλοξενήσει για τα επόμενα τρία χρόνια, καλώς εχόντων των πραγμάτων. 

Βέβαια, όσοι είστε παλιοί φίλοι του μπλογκ, θα θυμάστε λίγο πολύ την πορεία που έχουμε χαράξει τα τελευταία χρόνια: Χίος, Κρήτη, Σάμος και πλέον Κέρκυρα. 

Φύσηξε, πια δυτικός άνεμος στο πρόσωπό μας. Και να σας πω την αλήθεια, είναι ένας άνεμος γνωστός, ανακουφιστικός, μιας και τα λημέρια μας είναι γνωστά. 

Εγώ από τη Λευκάδα, ο Βασίλης με καταγωγή από την Ήπειρο, όπως καταλαβαίνετε μια οικειότητα την αισθανόμαστε. Επίσης, έχουμε και συγγενείς εδώ, οπότε για πρώτη φορά δεν είμαστε άγνωστοι μέσα σε αγνώστους. 

Προσαρμοστήκαμε γρήγορα, σχεδόν αυτομάτως και χωρίς να το καταλάβουμε. Ανοίξαμε την πόρτα του σπιτιού κι αισθανθήκαμε σα στο σπίτι μας. 

Το καλύτερο όλων είναι ότι διαθέτουμε ένα μεγάλο κήπο, γεμάτο παλιές, εύοσμες τριανταφυλλιές και με χώρο για να καλλιεργήσουμε τα ζαρζαβατικά μας. 

Πράγματι, λοιπόν, οι γονείς μου μας βοήθησαν να φυτέψουμε τα πρώτα μας λαχανικά: μπρόκολα, λάχανα, αντίδια, μαρούλια, παντζάρια, κουκιά είναι όσα βάλαμε γι' αρχή. 

Να δούμε αν θα μας προκόψουν, αν θα έχουμε επιτυχία ως αρχάριοι καλλιεργητές! 

Κι όταν βέβαια ανοιχτεί η πρώτη πίτα και ψηθούν τα πρώτα κουλουράκια, τότε το σπίτι μετατρέπεται αυτομάτως σε σπιτικό. Κολοκυθόπιτα γλυκιά, με κίτρινη κολοκύθα, ζάχαρη, σταφίδες, σουσάμι, κανέλα, και σπασμένα αμύγδαλα και καρύδια από τη μία και μουστοκούλουρα φτιαγμένα με μούστο που μας έφερε η μαμά μας. 

Γεύσεις φθινοπωρινές, που παραπέμπουν κατευθείαν σ' ένα σπίτι με αναμμένη σόμπα και τη γιαγιά να δίνει οδηγίες για το πλάσιμο των κουλουριών. Η καλαισθησία και η φαντασία σε όλο τους το μεγαλείο. Κι όταν τα κουλουράκια δεν είχαν καλό σχήμα η γιαγιά μας συμβούλευε να τα ξαναπλάσουμε, να τα κάνουμε όμορφα, παρόμοια με τ' άλλα. Σημασία στη λεπτομέρεια και την αξία της ομορφιάς σε ό,τι πράτταμε μας δίδαξε μέσα από τα ζυμώματά της. Αφιερωμένες λοιπόν, ετούτες εδώ οι σκέψεις σε μια γιαγιά που κλείνει σχεδόν ένα χρόνο απ' όταν πέθανε. 

Η μετάβαση στην Κέρκυρα, όπως καταλαβαίνετε, υπήρξε ομαλή. Συνέπεσε, ωστόσο με τις εξετάσεις των μαθητριών μου στα ισπανικά και το μόνο πράγμα που ακόμη παραμένει πακεταρισμένο μέσα στο σπίτι είναι η ραπτομηχανή μου. Αδιανόητο μου φαίνεται, όταν τις προηγούμενες φορές έβρισκε αμέσως τη θέση της και τα ραψίματα άρχιζαν αμέσως. Είναι αλήθεια ότι αυτή τη φορά έφερα πολύ λιγότερα υφάσματα μαζί μου, με σκοπό να εστιάσω στο πατσγορκ και να ολοκληρώσω τα παπλώματα σε εκκρεμότητα. 

Αποχαιρετούμε σιγά σιγά το Φθινόπωρο προσμένοντας με περιέργεια και υπομονή τ' αποτελέσματα της νέας μας σποράς σ' αυτό το νέο τόπο. 

Να είστε καλά, 

Ευγενία